پژوهش‌های یک محقق برجسته در دانشگاه استنفورد نشان داده است که گوگل با استفاده از یک کد پیچیده تلاش کرده تا رفتارهای کاربران آی‌فون در هنگام استفاده از مرورگر سافاری را تحلیل کند تا اطلاعات بیشتری به‌دست آورد.

انتشار یک گزارش افشاگرانه جامع در روزنامه وال‌استریت‌ژورنال درباره اقدامات پنهانی گوگل برای کسب اطلاعات خصوصی از رفتارهای آنلاین میلیون‌ها کاربر آی‌فون در سراسر جهان، بحث داغی را در میان متخصصان و فعالان برجسته وب در سراسر جهان برانگیخته است.

بر اساس این گزارش که روز جمعه (۱۷ فوریه، ۲۸ بهمن) منتشر شد، ماجرا این است که گوگل، غول جست‌وجوگر آنلاین و پرترافیک‌ترین وب‌سایت جهان، با دور زدن تنظیمات حریم خصوصی آی‌فون و سافاری، مرورگر پیش‌فرض تجهیزات کمپانی اپل، تلاش کرده تا اطلاعاتی درباره عادات، علایق و رفتارهای کاربران در زمان وب‌گردی روی موبایل به‌دست آورد و از آنجایی که این کار بدون اطلاع‌رسانی و جلب رضایت کاربران انجام شده، حالا موج گسترده‌ای از انتقادات و شکایات را روانه گوگل کرده است.

گوگل برای تحقق این هدف، تنظیمات پیش‌فرض اپل در گوشی‌های آی‌فون را تغییر داده تا بتواند درک کند که کاربران در هنگام استفاده از سافاری، وقتی در سایت گوگل حضور ندارند، بیشتر به چه مسائلی توجه نشان می‌دهند. گوگل این کار را از طریق «یک کد پیچیده و مخصوص» انجام داده که مرورگر سافاری را از طریق یک آسیب‌پذیری و نقص ساده فریب می‌دهد. تنظیمات پیش‌فرض سافاری به‌گونه‌ای است که از چنین اقدامات تعقیبی و رهگیرانه‌ای جلوگیری می‌کند و اجازه رهگیری نامحسوس را به هیچ اپلیکیشن و سرویس دیگری نمی‌دهد.گزارش کاوش‌گرانه وال‌استریت‌ژورنال، در واقع نتیجه تحقیقات جاناتان مایر، از پژوهشگران دانشگاه استنفورد است که توسط اشکان سلطانی، مشاور فنی این روزنامه معتبر آمریکایی مورد تایید قرار گرفته و سپس منتشر شده است. پس از انتشار این اطلاعات افشاگرانه، گوگل بلافاصله این کد را غیرفعال کرده است. گفته می‌شود غیر از گوگل، کمپانی‌های فعال دیگری در صنعت تبلیغات آنلاین، نظیر پوینت‌رول، وایبرنت میدیا و میدیا اینوویشن هم از «تکنیک‌های مشابه» استفاده کرده‌اند.

گوگل «نقض حریم خصوصی کاربران» را انکار می‌کند

در واکنش به انتقادات گسترده، ریچل وتستون، معاون ارتباطات و سیاست‌های عمومی گوگل، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «گزارش وال‌استریت‌ژورنال آنچه رخ داده و علل آن را به‌گونه‌ای سوءتفاهم‌انگیز پوشش داده است. ما از کارکردهای شناخته‌شده سافاری برای فعال کردن قابلیت‌هایی استفاده کرده‌ایم که کاربران گوگل وقتی Sign-in می‌کنند از آنها استفاده کنند. باید تاکید کنیم که این کوکی‌های تبلیغاتی، اطلاعات شخصی کاربران را جمع‌آوری نمی‌کنند.»

خانم وتستون می‌گوید: «ما برای این‌که کاربران گوگل بتوانند محتوا و تبلیغات شخصی‌سازی‌شده را دریافت کنند، لینک موقتی میان مرورگر سافاری و سرورهای گوگل ایجاد کرده‌ایم تا بفهمیم که کاربران این مرورگر به گوگل متصل شده‌اند یا نه. اما این کار برای اطمینان از محرمانه ماندن اطلاعات کاربران انجام شده است.»

او تاکید کرده که دیگر کوکی‌ها به‌صورت غیرمنتظره و تصادفی فعال شده‌اند و آنچه رخ داده، در حیطه محاسبات و مطالبات گوگل نبوده است.

برخی از تحلیل‌گران می‌گویند آنچه رخ داده ممکن است از عوارض جانبی ناخواسته سیستمی باشد که گوگل برای شخصی‌سازی داده‌ها در فضاهای اجتماعی مجازی نظیر گوگل‌پلاس طراحی کرده است. برخی از متخصصان اعلام کرده‌اند که پس از افشای این اطلاعات، زمان آن فرارسیده که گوگل هر نوع تعقیب و رهگیری نامحسوس را متوقف، و پیرامون شیوه‌های جمع‌آوری اطلاعات درباره کاربران روشنگری کند.

بزرگ‌ترین بخش از درآمدهای گوگل از طریق تبلیغات آنلاین به دست می‌آید که اطلاعات کاربران می‌تواند نقشی کلیدی در هدفمند کردن آنها و در نتیجه افزایش درآمدها داشته باشد. با افشای این اطلاعات، وجهه گوگل در افکار عمومی آسیب جدی خواهد دید و با نارضایتی‌هایی که تبلیغ‌دهندگان و مشتریان گوگل ابراز کرده‌اند، کاهش درآمد این کمپانی هم از پیامدهای محتمل است. بی‌تردید بحث‌ها و اعتراضات به این موضوع در روزها و هفته‌های آتی ادامه خواهد داشت.

منبع: ایستنا